Veilige Pannen
Zolang ik schrijf krijg ik de vraag welke pannen ik gebruik. Of welke keukenmachine. Zo hier en daar heb ik er heel regelmatig over geschreven, maar ik besloot om aan beide onderwerpen een blog te wijden, dan kan iedereen het gemakkelijk terug vinden op de website.
Afgelopen week waren pannen in het nieuws met de zogenaamde antiaanbaklaag. In het artikel kun je lezen hoe schadelijk deze zijn voor mensen, het milieu en dieren. Ik waarschuw al járen tegen het gebruik van anti-aanbakproducten. Niet alleen pannen, maar ook airfryers, melkopschuimers, bakblikken, slowcookers, crockpots, broodbakmachines e.d. hebben vaak een antiaanbaklaag. Heel gemakkelijk natuurlijk om deze te gebruiken, want het doet z’n werk goed, namelijk niet aanbakken. Maar gezond is het helaas niet. Nu zijn er producten die je maar heel af en toe gebruikt, maar bovenstaande producten gebruik je waarschijnlijk heel regelmatig.
Pannen met antiaanbaklaag beschadigen snel. Controleer je pannen maar eens op beschadigingen. En juist dan worden pannen erg ongezond en moet je ze direct weggooien. Niet echt duurzaam en schadelijk voor het milieu. Ook de zgn. keramische pannen beschadigen snel en je voedsel komt dan in contact met de binnenlaag van de pan (vaak aluminium). Ook geen goed en duurzaam alternatief.
Wat is dan wél een goede pan. Kies in ieder geval voor een duurzame pan. Als je een goede pan kiest, neem dan een pan die levenslang mee gaat. Dat is één keer uitzoeken, één keer een hap uit je budget, maar je hoeft er (bij goed gebruik) nooit meer naar om te kijken.
- Plaatstaal pannen
Een pan van plaatstaal koop je voor het leven. Ik ben groot fan van het merk ‘De Buyer’ die pure, plaatstalen pannen verkoopt voor een redelijk geschikte prijs. Deze pannen zijn geheel gemaakt van plaatstaal, in tegenstelling tot veel andere merken die bijv. ook aluminium gebruiken.
Groot voordeel van deze pannen is dat ze ook geschikt zijn voor de oven en dat ze een speciale pannenkoekenpan hebben. Dat was mijn eerste de Buyerpan, en daar bakken we nog altijd met héél veel plezier pannenkoeken in.
Een nadeel van deze pan is daarom wel dat de pannen zwaar zijn. Ze zijn er in vele afmetingen, dus hoe kleiner de pan, hoe lichter. Echter, boven de 24 cm doorsnede zijn ze wel wat zwaarder dan de gemiddelde pan.
De pannen zijn gemaakt van plaatstaal en hebben dus geen antiaanbaklaag. Bij gebruik zal het vet en olie wat je in de pan gaat gebruiken zich gaan hechten aan de pan. Zo creëer je zelf een natuurlijke antiaanbaklaag in je pan. Hoe vaker je de pan gebruikt hoe sterker en beter deze laag wordt en hoe fijner je pan wordt in gebruik. Door het gebruik van het vet en olie zal de pan ook niet gaan roesten.
Voor gebruik van de plaatstalen pannen moet je deze inbranden. Je kunt hier bekijken hoe je dat moet doen. Doe dit nauwkeurig en aandachtig en volg de gebruiksaanwijzing. Na het inbranden kun je de pan gebruiken en zal het bij gebruik alleen maar beter worden.
Een plaatstalen pan mag niet in de vaatwasser en ook niet met zeep gewassen worden. Je mag de pan wassen met heet water, direct afdrogen en daarna ingevet met een olie wegzetten. Zo heb je jarenlang plezier van je pan.
Een tweede nadeel van deze pan is dat je er geen zuren in mag gebruiken. Dit kan je natuurlijke antiaanbaklaag beschadigen en dan moet je hem weer opnieuw inbranden. Als je de pan al tijden in gebruik hebt zal een keer niet heel veel uitmaken, maar zeker in het begin, als je inbrandlaag nog dun is, zou ik er geen zuren zoals tomatenpuree en citroensap in gebruiken.
-> In plaatstalen pannen braad ik bijvoorbeeld vlees en vis, bak ik aardappelen, en roerbak ik groenten.
- RVS pannen
Een andere optie voor een koekenpan of wok is RVS. Een RVS pan hoef je niet in te branden en kun je direct gebruiken. Het zijn stevige en duurzame pannen voor alle uiteenlopende bereidingen. Deze pannen kun je wel afwassen met water en sop.
Ook met deze pan moet je even handigheid krijgen in gebruik. In het begin bakt een RVS koekenpan nog wat aan. Bij gebruik moet je de pan goed heet laten worden en voldoende olie of boter gebruiken. Bij het bakken van vlees bijvoorbeeld zul je eerst het vlees moeten laten dichtschroeien voordat je het omdraait. Zo laat het vlees zich vanzelf los van de bodem en kun je het zonder problemen omdraaien.
RVS pannen maken gemakkelijk schoon, kun je overal voor gebruiken en hoef je niet in te branden. Je hebt RVS pannen in allerlei soorten en prijsklassen. Een bekend merk is bijvoorbeeld De Meyere. Fantastische pannen waar je geen spijt van krijgt. Maar wél met een prijskaartje. Er zijn ook goedkopere pannen van RVS.
-> In een RVS pan doe ik hetzelfde als in een plaatstalen pan, dus vlees, vis, groenten, maar gebruik ik ook voor zure sauzen, is heel fijn voor het rul bakken van gehakt bijvoorbeeld, of het bakken van eieren.
- Gietijzeren pannen
Ook gietijzeren pannen gaan bij goed gebruik levenslang mee. En ook gietijzeren pannen zijn goede en duurzame pannen zonder antiaanbaklaag.
Gietijzeren pannen zijn met name bekend voor het stoven van vlees en stoofpotjes zoals de bekende pannen van Le Creuset. Maar er zijn ook gietijzeren koekenpannen of poffertjespan.
Ook gietijzer kun je beter ingevet wegzetten, net zoals je bij plaatstalen pannen doet. Zo voorkom je dat de pan gaat roesten.
Er zijn ook gietijzeren pannen te koop met een emaillelaag. Deze hoef je niet in te vetten bij het wegzetten omdat het emaille de pan beschermt tegen roesten. Emaille is duurzaam en werkt in deze pannen als natuurlijke antiaanbaklaag.
Een nadeel van gietijzer is net als bij plaatstaal het gewicht van de pan. Deze zijn een stuk zwaarder dan bijvoorbeeld een gewone pan.
Ook zijn eiwitrijke gerechten wat moeilijker te bereiden in een gietijzeren pan. Voor het bakken van een eitje zou ik dus geen gietijzeren koekenpan nemen.
Een groot voordeel is dat de pan lang op temperatuur blijft. Daarom zijn braadpannen van gietijzer zo populair. De pan gaat levenslang mee en wordt steeds beter bij gebruik. Een aanschaf waar je geen spijt van krijgt.
-> Een gietijzeren pan gebruik ik voor stoofvlees en stoofpotjes. Ook stoofpeertjes maak ik altijd klaar in deze pan.
- Emaille pannen
En dan als laatste nog een veilig alternatief: de emaille pan. Er zijn pannen van puur emaille, maar ook pannen met een emaille laag, zoals ik bovenstaand al uitlegde. Beide pannen zijn veilig en goed om te gebruiken. Zelf heb ik al ruim 15 jaar deze fijne geemailleerde braadpan en die gebruik ik bijna dagelijks voor allerlei gerechten.
Een emaille pan zorgt voor een goede warmtegeleiding en zorgt dus voor een snelle opwarming van je gerechten. Een pan mag echter nooit zonder vocht of olie op het vuur staan. Zorg dus dat je voordat je het verhit er boter of olie in de pan zit.
Een voordeel van deze pannen is, dat de pannen in de oven kunnen (als de gehele pan van emaille is). Emaille is hard en krasvast maar met gebruik van ijzeren of rvs keukengerei kunnen er wel wat grijze strepen in je pannen komen. Dit is verder niet schadelijk, maar is wel jammer, dus gebruik bij voorkeur houten keukengerei voor je pan.
Een emaille pan is vooral fijn bij groentebereidingen maar voor het bakken van een eitje of vlees is een RVS of stalen pan bijvoorbeeld fijner.
Ook emaille pannen moet je met de hand afwassen en mogen niet in de vaatwasser. Schuursponsjes kunnen emaille beschadigen. Wil je de pan laten schoonweken zet ze dan even weg met warm water en wat sop, dan weken ze snel schoon.
Let op dat emaille pannen veel breekbaarder zijn dan bovenstaande pannen. Emaille is gehard glas. Dus bij vallen kunnen er bijvoorbeeld stukjes afbreken. Wees dus zuinig op je pan en ga er voorzichtig mee om.
Van emaille heb je veel verschillende producten, bijvoorbeeld ook cakeblikken en taartvormen. Deze vind je in de webshop.
-> In mijn gemailleerde braadpan maak ik bijna alles klaar. Ik gebruik hem als hapjespan, braad er gehaktballetjes in, pastasauzen, roerbakgerechten, etc.
Ik hoop dat ik het allemaal helder en duidelijk voor je heb uitgeschreven, zo niet, dan hoor ik het graag.
Fijne dag!
Liefs, Williene
